Przedmiotem artykułu jest zagadnienie etyki sztucznej inteligencji (SI) w kontekście najistotniejszych dokumentów Unii Europejskiej opublikowanych w latach 2017–2020. Celem tekstu jest zaprezentowanie treści odnoszących się do etyki, w tym wartości i zasad, jakich według organów unijnych należy przestrzegać w procesach związanych z projektowaniem, tworzeniem i wdrażaniem produktów i usług opartych na inteligentnej technologii. Zasadnicze pytanie badawcze artykułu brzmi: w jaki sposób Unia Europejska ujmuje kwestię etyki sztucznej inteligencji? W poszukiwaniu odpowiedzi zadano pytania dodatkowe: jakie wartości są dla UE kluczowe do utrzymania? Jakimi zasadami powinni kierować się i jakie wymogi powinni spełniać twórcy inteligentnych maszyn? Jak rozumiana jest wartość godności człowieka, która w ujęciu Unii jest podstawą określania zasad i wartości w odniesieniu do SI? Jaką definicję pojęcia „godność człowieka” uznaje Unia Europejska i jakie koncepcje filozoficzne leżą u jej podstaw?
W artykule analizuję fenomenologiczne możliwości usankcjonowania objawienia religijnego poprzez doświadczenie sztuki. Na gruncie współczesnych badań fenomenologicznych najpierw przedstawiam kontekst rozważań nad religijnym wymiarem sztuki, a następnie analizuję główne problemy metodologiczne w podjętym obszarze badawczym. Stawiam również propozycję interdyscyplinarnego sposobu podejmowania zagadnienia sztuki i objawienia, umożliwiającego komplementarne ujęcie złożonego problemu badawczego na pograniczu estetyki, fenomenologii, filozofii religii i teologii.
W czasach karolińskich kategoria „miejsca” (locus) stanowiła jedno z kluczowych pojęć filozofii. Punktem wyjścia rozważań na ten temat była przypisywana św. Augustynowi parafraza Arystotelesowskich Kategorii: Categoriae Decem. W wieku IX za dodatkowe źródło służyły przetłumaczone przez Jana Szkota Eriugenę pisma Maksyma Wyznawcy. Opierając się na wspomnianych źródłach, autorzy, tacy jak Alkuin, Eriugena, Odon z Cluny i liczni pomniejsi, nieznani z imienia glosatorzy, wypracowali cztery sposoby rozumienia kategorii locus, które – choć niezależne od siebie – nierzadko pojawiały się w tekstach równolegle. Po pierwsze „miejsce” jako kategoria stanowiło jeden z predykatów powszechnie odnoszących się do rzeczywistości. Po drugie, zgodnie z Arystotelesowską definicją z Fizyki, „miejsce” oznaczało zewnętrzną granicę bezpośrednio okalającą daną rzecz. Po trzecie, w ślad za Maksymem Wyznawcą locus identyfikowane było z warunkiem koniecznym istnienia, kategorią, której wymyka się jedynie Bóg. Wreszcie Eriugena utożsamił locus z definicją istotową, będącą określeniem nie tylko cielesnej, ale również duchowej rzeczywistości.
Artykuł ten przedstawia interpretację Proslogionu św. Anzelma, która ukazuje jego strukturę oraz teoretyczny rdzeń. Analiza została przeprowadzona w dwóch etapach: (1) dyskusja dotycząca tekstu i jego dotychczasowych interpretacji, służąca rozjaśnieniu przesłanek, na których bazuje Anzelm, oraz jego rozumowania; (b) formalna analiza argumentacji z użyciem logiki symbolicznej i porównanie jej z innymi dowodami ontologicznymi. Precyzyjnie rzecz ujmując, opisujemy teorię pierwszego rzędu odpowiadającą naszej interpretacji założeń Anzelma i pokazujemy, że jego wnioski wynikają z owych aksjomatów. Niniejsze studium broni następujących tez: (1) unum argumentum ma zastosowanie tylko do „id quo maius cogitari nequit”, a nie do innych podobnych pojęć, takich jak „byt najdoskonalszy”; (b) traktat jest spójny i charakteryzuje się jednością z tendencją wzrastającą; (c) nasza oryginalna formalizacja unum argumentum nie tylko uchwytuje istotę Proslogionu, lecz także rozjaśnia pewne cechy pojmowalności.
Esej porusza tematykę zależności doświadczenia religijnego od doświadczenia estetycznego w refleksji Karola Libelta. W pierwszej części omówiono koncepcję samowładztwa rozumu jako diagnozy stanu mentalnego człowieka Zachodu, nieuchronnie prowadzącego do naturalistycznej wizji świata. W drugiej części zrekonstruowano system umnictwa, czyli filozofię wyobraźni Libelta. Szczególną uwagę poświęcono pojęciu form pierwotnych i ich relacji do form pochodnych. W trzeciej części przełożono dotychczasowe wnioski na zagadnienie religii i podkreślono jej apologetyczną rolę wobec wiary ludowej. Rozważania doprowadziły do wniosku, że Libelt okazuje się filozofem proponującym świat otwarty na wymiar nadprzyrodzony.
Jedną z fundamentalnych kwestii podnoszonych w dyskusji nad problemem słabej woli jest spór o zasadę internalizmu motywacyjnego. Zgodnie z jej treścią osąd sprawcy, że lepiej wykonać pewne działanie, pociąga chęć wykonania tego działania. W artykule omawiam argumenty wysuwane w obronie tej zasady, aby dowieść, że nie dostarczają one wystarczająco dobrych racji na rzecz jej wiarygodności. Na podstawie tych argumentów formułuję warunki działania akratycznego, które składają się na eksternalistyczną analizę słabej woli. Zaproponowana koncepcja ma pogodzić dwa twierdzenia: po pierwsze, że praktyczny osąd nie jest tożsamy z pragnieniem, oraz po drugie, że w przypadku zwyczajnych działań istnieje związek logiczny między przyczynami działania a samym działaniem. W tym celu wskazana zostaje norma racjonalności, która jest naruszana przy działaniu akratycznym.
W ramach artykułu opisuję sytuację kobiet związanych z mężczyznami wyjeżdżającymi na zagraniczne misje wojskowe, wykorzystując kategorię sytuacji granicznej. Specyfikę tych okoliczności ujmuję w świetle filozoficznych rozważań oraz psychologicznych i socjologicznych badań nad zjawiskiem potencjału tych sytuacji. W tekście opieram się między innymi na inspiracjach płynących z książki Sylwii Winnik "Tylko przeżyć". Prawdziwe historie rodzin polskich żołnierzy, analizy blogów i forów internetowych oraz z rozmów z partnerkami żołnierzy zawodowych. Pochylam się nad dwoma sytuacjami wskazanymi przez Karla Jaspersa – nad śmiercią i walką. Dostrzegam wagę strachu o życie najbliższej osoby i potencjału tego odczucia.
W artykule przedstawiono koncepcję cywilizacji turańskiej Feliksa Konecznego (którą porównano ze spojrzeniem na Rosję Lwa Gumilowa) oraz koncepcję cywilizacji prawosławnej Samuela Huntingtona (którą zestawiono z poglądami innych zachodnich badaczy Rosji, głównie Richarda Pipesa). Autor pracy poprzez prezentację różnych poglądów na dzieje Rosji zastanawia się, jaki charakter ma ten kraj z punktu widzenia filozofii cywilizacji i filozofii politycznej.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie możliwości zastosowania metody zintegrowanego kształcenia przedmiotowo-językowego (CLIL) do nauczania filozofii w języku angielskim na poziomie liceum. Artykuł przybliża istotne kwestie takie jak wyzwania związane z nauczaniem filozofii w szkołach średnich w Polsce oraz trudności i bariery mogące wynikać z nauczania przy pomocy CLIL. W artykule staram się wykazać, że choć CLIL można zastosować do dowolnego szkolnego przedmiotu, połączenie nauczania języka angielskiego z nauczaniem filozofii wydaje się być szczególnie fortunne, gdyż może podnieść kompetencje kluczowe uczniów i lepiej przygotować ich do dalszej edukacji na poziomie wyższym.